Türkiye tarihinin en acıklı bir devrini, İstanbul’un İtilaf Devletleri tarafından işgali facialarını zemin yaparak bu romanı yazan muharrir “Paul Herigaut” isminde bir Fransız’dır. Muharririn Fransız olması romanın Fransız kahramanına tabii parlak rol veriyor, kadın kahraman, Rus İhtilali’nde Odesa ve Sivastopol’den buraya akıp dökülen Moskof kadınlarından, birisidir. Bu ikisinin arasında cereyan eden vaka İtilaf devletlerinin ve onların gizli polislerinin İstanbul’da yaptıkları melanetleri, kullandıkları vasıtaları yakından görmüş bir nazarla tasvir ediliyor. Muharrir, İstanbul’da geçirdiği işgal senelerinde Türkleri iyi anlamış olacak ki romanda açık bir Türk muhipliği devam eder. Sonra hiç şüphe yok ki Paul Herigaut içine karıştığı vakalar arasında çıplak hakikatlerden romanını yazmış, sade Türkleri sevmiş değil, Beyoğlu muhitinin, Levanten güruhunun, iki yüzlü Rumların ruhunu da iyi anlamıştır. Onun için romanda tasvir edilen faciadaki eşhas bile isimleri değişmiş olarak işgal zamanının maruf ecnebi simalarıdır. Karilerimizin “Rus Ateşi”ni okumaktan memnun ve müstefit olacaklarını anladığım için tercüme ediyorum.
Ahmet İhsan