Mizancı Mehmed Murad Bey’in yazdığı Osmanlı Tarihi’nin dördüncü cildinde Kanunî Sultan Süleyman sonrasında başlayan bu dönem, Osmanlı döneminde duraklama devri olarak adlandırılmıştır. Bu ciltte, Sultan III. Murad’dan Sultan I. Ahmed’in devrinin sonuna kadarki süreçte, siyasi istikrarsızlık, saray entrikaları ve toplumsal çözülme ele alınmaktadır. Kadınların saray içindeki etkisinin artması ve devşirme kökenli bürokrasinin güçlenmesi, merkezi otoritenin zayıflamasına yol açmış; taşrada otorite boşlukları, yeniçeri isyanları ve tımar sistemindeki bozulmalar toplumsal huzursuzluğu büyütmüştür.
Celali isyanları devleti hem içeride hem dışarıda zorlamıştır. Padişahların yönetimden uzaklaşması ve saraydaki güç mücadeleleri, rüşvetin ve hizipleşmenin kurumsal yapıyı aşındırdığı kırılgan bir dönemi ortaya çıkarmıştır.